ไข้สูงแค่ไหนถึงต้องกังวลในผู้ใหญ่

---

ผู้เขียน : Kanokporn.Paวันที่ : 04/06/2025หมวด : การดูแลสุขภาพ

ไข้เป็นอาการที่พบบ่อยในผู้ใหญ่ ซึ่งบ่งบอกว่าร่างกายในขณะนี้มีความผิดปกติ เช่น การติดเชื้อ การขาดน้ำ เป็นต้น การเข้าใจระดับไข้ที่ควรเฝ้าระวังและวิธีวัดไข้ที่ถูกต้องเป็นสิ่งสำคัญ เพื่อให้สามารถดูแลตัวเองได้อย่างเหมาะสมและสามารถตัดสินใจได้ว่าเมื่อใดควรไปพบแพทย์

 

อุณหภูมิร่างกายปกติและระดับไข้ที่ควรเฝ้าระวังในผู้ใหญ่

โดยทั่วไป อุณหภูมิร่างกายปกติของคนส่วนใหญ่จะอยู่ที่ประมาณ 35.4 - 37.4°C (หรือ 98.6°F) เมื่ออุณหภูมิสูงขึ้น แสดงว่ามีไข้ เราสามารถแบ่งระดับไข้ในผู้ใหญ่ได้ดังนี้:

• ไข้ต่ำ: อุณหภูมิ 37.5°C ถึง 38.4°C เป็นสัญญาณเบื้องต้น
• ไข้ปานกลาง: อุณหภูมิ 38.5°C ถึง 39.4°C เป็นระดับที่ควรเฝ้าระวังและดูแลอย่างใกล้ชิด
• ไข้สูง: อุณหภูมิ 39.5°C ขึ้นไป เป็นระดับที่ควรปรึกษาแพทย์หรือไปโรงพยาบาลโดยเร็ว

* หากมีอาการไข้ แนะนำให้ใช้ยาลดไข้ แผ่นเจลลดไข้ หรือการเช็ดตัว เพื่อควบคุณไม่ให้อุณหภูมิในร่างกายสูงเกินไป

เมื่อไหร่ที่ต้องกังวลและไปพบแพทย์ในผู้ใหญ่?

• ไข้สูง (สูงกว่า 39.5 °C) และไม่ลดลง แม้จะใช้ยาลดไข้หรือเช็ดตัวแล้ว
• ไข้สูงติดต่อกันนานเกิน 3 วัน โดยไม่ทราบสาเหตุ

นอกเหนือจากระดับอุณหภูมิที่สูง ควรพิจารณาไปพบแพทย์หากมีอาการดังต่อไปนี้ร่วมกับไข้:

• มีอาการหายใจลำบาก หอบเหนื่อย เจ็บหน้าอก
• มีอาการปวดศีรษะอย่างรุนแรง คอแข็ง
• มีอาการอ่อนเพลียมาก ซึม สับสน หรือหมดสติ
• มีผื่นขึ้นตามตัวอย่างรวดเร็ว
• มีอาการอาเจียนมาก หรือท้องเสียรุนแรง
• มีอาการปวดท้องรุนแรง หรือปวดปัสสาวะแสขัด
• มีอาการบวมแดง ร้อน หรือมีหนองที่บริเวณใดบริเวณหนึ่งของร่างกาย
• ผู้ป่วยที่มีโรคประจำตัวรุนแรง เช่น โรคหัวใจ เบาหวาน โรคไต โรคมะเร็ง หรือผู้ที่รับประทานยากดภูมิคุ้มกัน (เช่น ผู้ป่วยปลูกถ่ายอวัยวะ ผู้ป่วยเอดส์) ควรปรึกษาแพทย์ทันทีเมื่อมีไข้ แม้จะเป็นไข้ต่ำก็ตาม
• เพิ่งเดินทางกลับจากพื้นที่เสี่ยงต่อโรคระบาด และมีอาการไข้

วิธีวัดไข้ที่ถูกต้อง

การวัดไข้ที่ถูกต้องเป็นสิ่งสำคัญเพื่อให้ได้ค่าอุณหภูมิที่แม่นยำและช่วยในการประเมินอาการ การวัดไข้ในผู้ใหญ่สามารถทำได้หลายวิธี:

การวัดทางปาก

• วิธีทำ: วางปลายปรอทไว้ใต้ลิ้น ปิดปากให้สนิท ค้างไว้ประมาณ 1-2 นาทีสำหรับปรอทดิจิทัล หรือ 3-5 นาทีสำหรับปรอทแก้ว
• ข้อดี: สะดวก ใช้งานง่าย
• ข้อจำกัด: ไม่เหมาะสำหรับเด็กเล็ก ผู้ป่วยที่ไม่ร่วมมือ ผู้ที่หายใจทางปาก หรือเพิ่งดื่มน้ำร้อน/เย็น

การวัดทางรักแร้

• วิธีทำ: วางปลายปรอทไว้ตรงกลางรักแร้ หนีบแขนให้แนบสนิทกับลำตัว ค้างไว้ประมาณ 3-5 นาทีสำหรับปรอทดิจิทัล หรือ 5-10 นาทีสำหรับปรอทแก้ว
• ข้อดี: ปลอดภัย ใช้งานง่าย เหมาะสำหรับทุกวัย
• ข้อจำกัด: ค่าที่ได้อาจต่ำกว่าอุณหภูมิแกนกลางของร่างกายประมาณ 0.5°C ถึง 1°C และอาจมีความแม่นยำน้อยกว่าวิธีอื่น

การวัดทางทวารหนัก

• วิธีทำ: ใช้เจลหล่อลื่นทาปลายปรอทเล็กน้อย สอดปลายปรอทเข้าไปในทวารหนักประมาณ 1-2.5 เซนติเมตร ค้างไว้ประมาณ 1 นาทีสำหรับปรอทดิจิทัล
• ข้อดี: เป็นวิธีที่ให้ค่าใกล้เคียงอุณหภูมิแกนกลางของร่างกายมากที่สุด เหมาะสำหรับทารกและเด็กเล็ก
• ข้อจำกัด: อาจไม่สะดวกและไม่เป็นที่นิยมในผู้ใหญ่

การวัดทางหู (เครื่องวัดไข้ทางหู)

• วิธีทำ: สอดปลายเครื่องวัดไข้เข้าไปในรูหูเล็กน้อย กดปุ่มและรอผล (มักใช้เวลาไม่กี่วินาที)
• ข้อดี: รวดเร็ว สะดวกสบาย เหมาะสำหรับเด็กโตและผู้ใหญ่
• ข้อจำกัด: ต้องใช้เครื่องมือเฉพาะ ราคาแพงกว่าปรอททั่วไป ความแม่นยำขึ้นอยู่กับเทคนิคการใช้งานและการทำความสะอาดเครื่องมือ

การวัดทางหน้าผาก (เครื่องวัดไข้แบบอินฟราเรด)

• วิธีทำ: จ่อเครื่องวัดไข้ห่างจากหน้าผากตามระยะที่กำหนด (มักระบุในคู่มือ) แล้วกดปุ่ม
• ข้อดี: สะดวก รวดเร็ว ไม่ต้องสัมผัสตัว เหมาะสำหรับการคัดกรองเบื้องต้น
• ข้อจำกัด: ความแม่นยำอาจแตกต่างกันไป ขึ้นอยู่กับสภาพแวดล้อมและคุณภาพของเครื่องมือ มักใช้สำหรับการคัดกรองมากกว่าการวินิจฉัย

 

ข้อแนะนำเพิ่มเติมในการวัดไข้:

• ทำความสะอาดปรอท: ล้างด้วยน้ำสบู่หรือเช็ดด้วยแอลกอฮอล์ก่อนและหลังใช้งานเสมอ
• อ่านคู่มือการใช้งาน: ปฏิบัติตามคำแนะนำของเครื่องมือวัดไข้แต่ละชนิดอย่างเคร่งครัด
• วัดซ้ำ: หากไม่แน่ใจในผลลัพธ์ ควรวัดซ้ำอีกครั้งหลังจากผ่านไป 15-30 นาที

บทความโดย: ภก.ธนโชติ กลีบสุวรรณ (โอ๊ต)

 

เอกสารอ้างอิง

 

1. โรงพยาบาลพญาไท. "ไข้" เรื่องธรรมดา ที่ไม่ธรรมดา [Internet]. [เข้าถึงเมื่อ 2 มิ.ย. 2568]. เข้าถึงได้จาก: https://www.phyathai.com/th/article/1834-%E0%B9%84%E0%B8%82%E0%B9%89_%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B7%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%98%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B8%94%E0%B8%B2_%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B9%84%E0%B8%A1%E0%B9%88?srsltid=AfmBOooWZ3RQwtsaBNYBMgRB3ogHg7XYtTzZpMqootI30cZaCWMoVv2a

 

2. โรงพยาบาลสมิติเวช. การวัดไข้อย่างไรให้ถูกวิธี [Internet]. [เข้าถึงเมื่อ 2 มิ.ย. 2568]. เข้าถึงได้จาก: https://www.samitivejhospitals.com/th/article/detail/%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%94%E0%B9%84%E0%B8%82%E0%B9%89%E0%B9%83%E0%B8%AB%E0%B9%89%E0%B8%96%E0%B8%B9%E0%B8%81%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%98%E0%B8%B5

 

---