Acetylcysteine

ในตอนนี้ สถานการณ์การระบาดของเชื้อไวรัสโควิดในประเทศ กลับมาระบาดอีกครั้ง ส่งผลให้คนในประเทศ กลับมาติดกันมากขึ้น ซึ่งคนที่ติดเชื้อมักจะมีอาการ เช่น มีไข้ เจ็บคอ มีน้ำมูก คัดแน่นจมูก รวมถึง อาการไอ มีเสมหะ ซึ่งในบทความนี้เราจะพามาทำความรู้จักกับยาละลายเสมหะตัวหนึ่ง ที่เป็นที่นิยมในการใช้เพื่อลดเสมหะในผู้ป่วยที่ติดโควิดจากสื่อต่างๆ อย่างแพร่หลาย นั้นก็คือ Acetylcysteine (อะเซทิลซิสเทอีน)  

Acetylcysteine คืออะไร?

Acetylcysteine เป็นอนุพันธ์ของกรดอะมิโน L-cysteine ซึ่งเป็นสารตั้งต้นในการสร้าง กลูตาไธโอน (Glutathione) ซึ่งเป็นสารต้านอนุมูลอิสระ (Antioxidant) ที่สำคัญที่สุดชนิดหนึ่งในร่างกาย

Acetylcysteine ช่วยเรื่องไหนบ้าง?

• ยาละลายเสมหะ (Mucolytic) นี่คือบทบาทที่คนส่วนใหญ่รู้จักดีที่สุด Acetylcysteine ทำงานโดยการตัดพันธะไดซัลไฟด์ในโมเลกุลของเสมหะ ทำให้เสมหะมีความหนืดลดลง ง่ายต่อการขับออกจากการไอ ช่วยบรรเทาอาการไอมีเสมหะในโรคทางเดินหายใจต่างๆ เช่น หลอดลมอักเสบ, ถุงลมโป่งพอง, และโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง (COPD)
• สารต้านอนุมูลอิสระ (Antioxidant) ด้วยความสามารถในการเพิ่มระดับกลูตาไธโอนในเซลล์ Acetylcysteine จึงช่วยปกป้องเซลล์จากความเสียหายที่เกิดจาก อนุมูลอิสระ (Oxidative stress) ซึ่งเป็นสาเหตุของความเสียหายของเซลล์และการอักเสบในโรคต่างๆ
• ยาแก้พิษ (Antidote) Acetylcysteine เป็นยาแก้พิษที่สำคัญในการรักษาภาวะพิษจากการรับประทานยาพาราเซตามอลเกินขนาด โดยจะไปช่วยทดแทนกลูตาไธโอนที่ถูกใช้ไปในการกำจัดสารพิษจากยาพาราเซตามอล

ซึ่งจากประโยชน์ข้างต้น ตัวยาจึงเป็นหนึ่งในทางเลือก ที่นิยม ในการลดเสมหะในผู้ป่วยที่ติดโควิด ได้อย่างดี แต่อย่างไรก็ตาม ตัวยาก็มีผลข้างเคียง เช่น คลื่นไส้ อาเจียน ท้องเสีย แสบร้อนกลางอก ปวดท้อง ไข้ ผื่นแดงคัน เป็นต้น ดังนั้น สิ่งสำคัญที่สุดคือ ควรใช้ยา Acetylcysteine ตามคำแนะนำของแพทย์หรือเภสัชกรอย่างเคร่งครัด เพื่อให้เกิดประโยชน์สูงสุดและลดความเสี่ยงจากผลข้างเคียงที่ไม่พึงประสงค์

บทความโดย ภก.ธนโชติ กลีบสุวรรณ