กินยาเกินขนาดแล้วอาการหายเร็วจริงหรือ?

กินยาเกินขนาดแล้วอาการหายเร็วจริงหรือ?

       "ยา"  เป็นหนึ่งในปัจจัยสี่ ที่ช่วยในการรักษา หรือบรรเทาโรคและอาการป่วยต่างๆ จะทำให้ร่างกายรู้สึกดีขึ้นโดยอาศัยฤทธิ์และสรรพคุณของยานั้นๆ เช่น ช่วยลดอาการปวดหัว ลดอาการปวดท้อง ลดอาการอักเสบ รักษาการติดเชื้อ ฯลฯ  โดยหลักการใช้ยานั้น ควรที่จะใช้ยาอย่างถูกวิธี ใช้ยาตามขนาดและระยะเวลาที่เป็นไปตามเภสัชกรหรือแพทย์แนะนำ แต่หลายครั้งพบว่ามีความเชื่อหรือความเข้าใจผิดๆ ที่ส่งผลให้เกิดอันตรายจากการใช้ยาได้ เช่น เกิดผลข้างเคียงเนื่องจากการได้รับยาเกินขนาดหรือยาหลายตัวออกฤทธิ์ต้านกัน ซึ่งอาจส่งผลต่องร่างกายเล็กน้อยจนถึงรุนแรงถึงแก่ชีวิต หรืออวัยวะภายในได้รับความเสียหายจากยา โดยเฉพาะตับ ไต กระเพาะอาหาร และสมอง เป็นต้น

       การกินยาในปริมาณที่มากกว่าแพทย์กำหนด ไม่ว่าจะเกิดจากอุบัติเหตุ ความเข้าใจผิด หรือคิดว่าจะทำให้หายจากโรคได้เร็วขึ้นก็ตาม เป็นสิ่งที่ไม่ควรทำอย่างยิ่ง เนื่องจากอาจเสี่ยงต่อการเสียชีวิตได้ ดังนั้น จึงเป็นเรื่องสำคัญที่ควรจะทำการศึกษาและทำความเข้าใจให้ถูกต้องในเรื่องของปริมาณและระยะเวลาของการกินยา ซึ่งยาที่พบบ่อยว่ากินเกินขนาด คือ ยาพาราเซตามอล โดยความจริงแล้วจะแนะนำว่าให้ทายอยู่ในช่วงขนาดที่ถูกต้องก็คือ ใช้ยาขนาด 10-15 มิลลิกรัม/น้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม ทุก 4-6 ชม. เวลามีอาการ เช่น น้ำหนักตัว 60 กิโลกรัม ขนาดยาอยู่ที่ 600-900 มิลลิกรัม หรือขนาดยา 500 มิลลิกรัม 1.5 เม็ด ทุก 4-6 ชั่วโมง วันละไม่เกิน 5 ครั้ง  อีกทั้งยาพาราเซตามอลนั้นเป็นยารักษาตามอาการ หากไม่มีอาการปวดหรือไม่มีไข้ ก็ไม่จำเป็นต้องกินยา ดังนั้น การกินยาพาราเซตามอลมากเกินไปหรือกินพร่ำเพรื่อติดต่อกันเป็นเวลานาน อาจส่งผลให้ตับทำงานบกพร่อง เสี่ยงต่อภาวะตับอักเสบได้

       ทั้งนี้ หากผู้ป่วยกินยาเกินขนาดแล้วพบอาการไม่พึงประสงค์  เช่น อุณหภูมิร่างกายลดลงอย่างรวดเร็ว  ปวดท้อง คลื่นไส้ หายใจขัด ชีพจรอ่อนลง ความดันโลหิตสูงผิดปกติ ง่วงนอน สับสน หรือมีอาการหนักถึงขั้นช็อก ควรรีบนำส่งโรงพยาบาลเพื่อให้ความช่วยเหลือโดยด่วน  เนื่องจากอาจเป็นอันตรายถึงชีวิต นอกจากนี้ยาบางชนิดอาจไม่ส่งผลฉับพลันแต่สะสมจนทำลายอวัยวะสำคัญได้

ภญ.เฌอร์ลิญา สุระรังษีพัทธ์

Image ref : https://www.freepik.com/free-photo/woman-holding-pills-water-glass_7571419.htm#fromView=search&page=1&position=43&uuid=2f909b41-f150-4270-8cab-3e22b02f435d+